Wesz ludzka, pasożyty skórne. O tym jak je rozpoznać, skąd się biorą i jakie są ich rodzaje.
Wesz ludzka to gatunek wszy zaliczany do rodziny skórnych pasożytów ssaków, Pediculidae. Możemy wyróżnić trzy rodzaje wszy: głowową, łonową i odzieżową. Wszystkie trzy najczęściej wywołują wszawicę, ich obecność może jednak wywołać groźniejsze schorzenia, takie jak dur powrotny, tyfus plamisty, dżuma, gorączka okopowa.
Wesz ludzka jest silnie spłaszczona grzbietobrzusznie, jej głowa jest mała, znajdują się na niej skośnie osadzone czułki. Dorosła samica może osiągać do 4,5 mm, z kolei samiec jest nieco mniejszy i osiąga do 3 mm długości. Ciało wszy wyposażone jest w silne odnóża (zakończone pojedynczym pazurem), dzięki którym sprawnie się porusza. Tułów jest dwa razy większy od głowy, odwłok wydłużony i zbudowany z 8 segmentów. Samica składa jaja (od 6 do 8 dziennie przez kolejne 20 dni), które nazywane są gnidami, mocuje je do podłoża (głowa, ubranie) specjalną wydzieliną. Larwy są zazwyczaj koloru białawo-brązowego. Rozwój wszy trwa kilkanaście dni. Wsza łonowa jest mniejsza od wszy głowowej, przybiera barwę skóry żywiciela, z kolei wsza odzieżowa jest większa od tej głowowej i jest barwy szarej.
Wszę głowową przenosi się zwykle przez zakażone przedmioty, typu szczotka, spinka, ubrania, pościel itp, można się nią zarazić również bezpośrednio (wszy nie skaczą, więc do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z zakażonym przedmiotem lub zakażoną osobą). Wszawica głowowa dotyka najczęściej dzieci, a sprzyjają temu nie w pełni wykształcone nawyki higieniczne i “kontaktowe” zabawy z rówieśnikami. Pierwszym objawem jest swędzenie i zaczerwienienie skóry głowy, pojawienie się grudek zapalnych i ropno-surowiczej wydzieliny we włosach, która skleja je. Dorosłe wszy są słabo widoczne, gnidy są małe i szarobiałe i da się je często zauważyć szczególnie u nasady głowy.
Wszy łonowe pasożytują m.in. na skórze okolicy łonowej, pod pachami, na rzęsach i brwiach, w zaroście twarzy. Spotykane zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych – częściej u tych drugich, z racji braku owłosienia na ciele u dzieci. Obecnie występują rzadko, ich pojawienie świadczy raczej o zaniedbaniu i całkowitym braku higieny. Do objawów wszawicy łonowej należą pojawiające się na skórze błękitne plamy oraz swędzenie.
Wszy odzieżowe przenosi się przez kontakt (pośredni lub bezpośredni) z odzieżą oraz pościelą. W przeciwieństwie do wszy głowowej i łonowej nie bytują na skórze. Wszawica odzieżowa najczęściej dotyka osoby bezdomne. Objawem jest świąd skóry, grudki oraz brunatne przebarwienia. Często pojawiają się małe blizny i zgrubienia skóry na skutek drapania grudek, dochodzi do wtórnego zakażenia ropnego. Wesz odzieżowa często powoduje dur.
Cykl życiowy wszy ludzkiej.
Jaja wszy nazywane są gnidami, samica składa kilkaset jaj w ciągu zaledwie doby, mają one zazwyczaj owalny kształt i białą lub biało-żółtawą barwę. Gnidy potrafią przeżyć do 2 tygodni bez żywiciela, z kolei osobnik dorosły dwie doby.
Wsza ludzka szkodnikiem sanitarnym.
Pojawienie się wesz i pasożytowanie na skórze skutkuje różnymi reakcjami alergicznymi, pojawiają się liczne zmiany skórne, może dojść do zniszczenia naskórka i powstawania infekcji. Należy mieć na uwadze fakt, że wszy są nosicielami wielu chorobotwórczych organizmów. Objawami pasożytowania szkodników jest świąd, strupki, wysypka, a niejednokrotnie także gorączka. Nie jest prawdą, że wszy pojawiają się tylko tam, gdzie nie przestrzega się higieny, z kolei prawdą jest, że brud bez wątpienia sprzyja ich rozwojowi. Szczególnie narażeni na wszawicę są ludzie przebywający w dużych skupiskach.
Jak zwalczyć wszy ludzkie?
Firma DDD Protect posiada odpowiednie środki i metody w walce ze szkodnikami sanitarnymi, takimi jak pchły, pluskwy czy wszy. O metodach i środkach stosowanych w zabiegach dezynsekcji przeczytacie w dziale usługi dezynsekcja.
